کد مطلب:45527 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » سياست و حكومت

وجه تمايز فرهنگ شرق و غرب چيست؟

بررسي دقيق تمايزات فرهنگ شرق و غرب و وجوه مختلف مثبت و منفي هر يك، ده ها كتاب و صدها مقاله مي طلبد. از طرف ديگر هر يك از دو بلوك شرق و غرب، فرهنگ هاي گوناگوني را در خود جاي داده اند؛ ليكن در اين جا به اختصار به چند وجه تمايز كلي و اساسي اشاره مي شود: 1- استكبار و فرعوني گري يكي از ويژگي هاي بارز فرهنگ غرب است. اين پديده در جهان شرق، آنسان كه در غرب وجود دارد ديده نمي شود. خطر بزرگ تحميل و تهاجم فرهنگ غربي از همين روحيه ناشي مي شود. 2- خودبسندگي و گريز از تعهد ديني نيز يكي از وجوه بارز غرب است و گرايش به اومانيسم و سكولاريسم ناشي از همين گرايش مي باشد؛ ليكن فرهنگ شرقي اساساً غير از اين است و در آن تعبد و خداگرايي و التزام در برابر فرمان هاي او بسيار با اهميت است. 3- استخدام طبيعت يكي از گرايش هاي غربي است؛ در حالي كه در فرهنگ شرقي استفاده از طبيعت در آن حد افراطي نيست. 4- در فرهنگ غربي به شناخت و ساختن طبيعت بيشتر بها داده مي شود تا شناخت خود و ساختن خويش، ولي اين روش در فرهنگ شرقي مردود است. 5- اخلاق و عواطف انساني در غرب شديداً متزلزل است؛ ولي در فرهنگ شرقي اخلاق جايگاه ممتازي دارد. 6- غلبه ماديت بر معنويت نيز يكي از وجوه مهم فرهنگ غربي است. اين مسأله در ابعاد مختلف زندگي غربي ها نمودهاي عيني فراواني دارد؛ مثلاً فرهنگ پوشش در غرب، فرهنگي بدن نما و نمايشگر جاذبه هاي جسمي است؛ اما در شرق اصالت با وجوه معنوي حيات انسان است و در پوشش نيز تلاش بر اين است كه توجه جاذبه هاي جسماني، رباينده توجه از امور معنوي نباشد. 7- هنر در فرهنگ غربي تصويرگر ابعاد مادي حيات است و در فرهنگ شرقي توجه دهنده به ابعاد معنوي و عرفاني. 8- در فرهنگ غربي اصالت «حق» (به معناي طلبكاري ها، نه به معناي حقيقت) بر وظيفه مسؤوليت و تكاليف تقدم دارد؛ اما در فرهنگ شرقي مسؤوليت آدمي مقدم بر حقوق او است. 9- در فرهنگ غربي اصالت با فرد)Inolividualism( است؛ ولي در فرهنگ شرقي چنين تقدم و اصالتي وجود ندارد. 10- براساس حاكميت اصالت فرد و اومانيسم(Humanism) و اخلاق سودپرستانه(Utilitarianism) در غرب حتي دين گرايي نيز به خاطر اصالت و حقانيت دين نيست. بلكه در راستاي كاركردهاي (Funetions) رواني است. در حالي كه در فرهنگ شرقي آنچه اصالت دارد حقيقت است و دين به خاطر حقانيتش مورد قبول است و كاركردهاي فردي و اجتماعي آن در درجه دوم مورد توجه قرار مي گيرد.